Trauma. Emocje. Ciało. Integralna Psychologia Somatyczna
Dolegliwości Psychofizjologiczne - Psychoterapia Somatyczna
Problemy emocjonalne to zjawisko uniwersalne i powszechne, podobnie jak niska tolerancja cierpienia i objawy psychofizjologiczne – także te poważne – spowodowane nieprzetworzonymi emocjami występującymi niekiedy nawet pod wpływem zwykłych zdarzeń. Pod pojęciem trauma zwykle rozumie się wyjątkowo trudne życiowe doświadczenia potencjalnie mogące wywołać znaczne szkody Naszym organizmie.
W sytuacjach takich jak wojna czy powtarzające się przypadki przemocy fizycznej zagrożenie życia jest dosłowne. Poziom doświadczanego przez ofiarę stresu oraz dysregulacji jest tak wysoki, że nieleczona trauma może się przyczynić do powstania poważnych dolegliwości psychofizjologicznych, w tym nawet śmierci. Ludzie, u których zdiagnozowano PTSD, doświadczyli tego typu traumy i cechują się wysokim poziomem stresu oraz dysregulacji fizjologicznej.
Stres i Dysregulacja Fizjologiczna
Zaobserwowano także, że wiele przypadków (takich jak zaniedbanie emocjonalne czy emocjonalne znęcanie się) nie stanowi fizycznego zagrożenia dla życia, ale wywołuje stres i dysregulację fizjologiczną w takim samym stopniu jak poważne zagrażające życiu sytuacje. Ten fakt sprawił, że naukowcy zastanawiają się nad poszerzeniem definicji traumy w klasyfikacji DSM (Diagnostic and Statistical Manual) o emocjonalne zaniedbanie i znęcanie się.
W związku z tym będący następstwem traumatycznego doświadczenia wysoki poziom stresu oraz dysregulacji w mózgu i fizjologii może zostać wykorzystany jako pojęciowy wyznacznik, który pozwoli ocenić, jak wielką traumę wywołało dane doświadczenie. Wysoki poziom stresu i dysregulacji w fizjologii ofiar traumy sugeruje, że leczące ją terapie mogłyby być skuteczniejsze, gdyby uwzględniały metody bezpośredniej pracy z fizjologią pozwalające panować nad poziomem stresu i dysregulacji fizjologicznej.
Psychiatra Bessel van der Kolk podkreśla konieczność pracy z ciałem w każdej formie leczenia PTSD, a jego tezy są poparte dowodami naukowymi. Dowodzi to skuteczności psychofarmakologii w psychiatrii oraz leczenia traumy metodami zorientowanymi na ciało.
Podejście ISP - Integral Somatic Psychology
Metody leczenia traumy zorientowane na doznania cielesne mają jednak pewną wadę: mogą niekiedy tłumić emocje poprzez skupianie się na śledzeniu doznań zamiast emocji. Problem ten dotyczy zwłaszcza pacjentów, którzy albo nie mają odpowiedniej zdolności przeżywania doświadczeń emocjonalnych, albo nie mają dość wsparcia dla swoich doświadczeń emocjonalnych ze strony innych ludzi.
Jeżeli w trakcie pracy z przykrymi emocjami zanadto regulujemy ciało, emocje mogą zniknąć, co czasami zdarza się w sytuacji, gdy pacjent otrzymuje za silne leki. Systematyczne poszerzanie emocji na ciało wzdłuż optymalnych ścieżek – ustalonych w modelach regulacji ciała oraz energii i stosowanych w metodzie ucieleśniania emocji w ramach Integralnej Psychologii Somatycznej (ISP) – zapewnia równowagę między regulacją fizjologiczną a emocjonalną.
Dzięki temu nadmierna regulacja fizjologiczna nie przeszkodzi w przeżywaniu ważnych doświadczeń emocjonalnych. W przeciwieństwie do metod, w których regulację fizjologiczną i emocjonalną stosuje się na przemian, szansa na zajmowanie się jedną i drugą jednocześnie sprawia, że pacjent otrzymuje maksymalne wsparcie emocjonalne bez rozpraszających uwagę przerw na fizjologię, co mogłoby zakłócać doświadczanie emocji.
Możliwość jednoczesnej pracy z fizjologiczną i emocjonalną regulacją w trakcie ucieleśniania emocji nadaje tej metodzie elastyczność, dzięki której można pracować z charakteryzującymi się wysokim poziomem stresu fizjologicznego i dysregulacji emocjami wywodzącymi się z traumy, a także z emocjami wywodzącymi się z codziennych. choć trudnych doświadczeń życiowych o niższym poziomie fizjologicznego stresu i dysregulacji.
Regulowanie Fizjologii - Neurologia Funkcjonalna PDTR
Stan stresu i dysregulacji czasem może być traktowany jako emocja sensomotoryczna, ponieważ jest wymowną reakcją organizmu na traumatyczne przeżycie. Na przykład szok, którego doświadcza matka, która straciła dziecko, jest proporcjonalną i znaczącą fizjologiczną reakcją na takie zdarzenie. Kwalifikuje się więc jako emocja.
Warto jednak zaznaczyć, że czasami poziom stresu i dysregulacji jest tak znaczny (na przykład gdy człowiek mdleje lub doznaje całkowitej dysocjacji), że zanim przejdziemy do trudnego procesu ucieleśniania emocji, powinniśmy się skupić na fizjologii i obniżyć poziom stresu oraz dysregulacji, tak aby doświadczenia psychologiczne – w tym także emocje – były odpowiednio spójne.
Regulowanie skrajnie rozregulowanej fizjologii to proces, gdzie potrzebne jest jak najbardziej indywidualne podejście. W przypadkach takich świetnie sprawdza się Psychoterapia Somatyczna oraz Neurologia Funkcjonalna.
(Na podstawie dr Raja Selvam)
Co to dla Ciebie oznacza?
Co konkretnie może Ci to dać?
Sprawdź opinie zadowolonych ludzi, którzy skorzystali już z pomocy:
